MC Thanh Mai: “Nhờ các con mà tôi học được nhiều điều”

Là tác giả đầu tiên về mảng sách Chuyên khảo nói ngọng và trị liệu âm ngữ tại Việt Nam, cuốn sách “Cẩm nang chữa nói ngọng” được viết từ kinh nghiệm là một chuyên gia đào tạo kỹ năng mềm của Thanh Mai  hay dựa trên những cơ sở khoa học nào? Cuốn sách của tác giả đã được đánh giá ra sao về mặt khoa học?

– Cuốn sách này dựa trên kinh nghiệm của bản thân qua thực hành giảng dạy chữa trực tiếp trên người nói ngọng và dị tật, khuyết thiếu ngôn ngữ, tiếng nói của tôi trong suốt 13 năm dạy chữa ngọng và nghiên cứu trị liệu âm ngữ. Bên cạnh đó là giảng viên đại học, tiếp xúc với nhiều sinh viên các tỉnh thành, vùng miền, tôi có thêm trải nghiệm giọng nói của nhiều nơi, tôi tiếp tục nghiên cứu phương pháp điều chỉnh và giúp đỡ các em nói chuẩn giọng địa phương và có thể chuyển giọng phổ thông (giọng Hà Nội) để thuận lợi cho công việc của các bạn nếu lập thân tại Hà Nội. Hiện tại đây là cuốn chuyên khảo đầu tiên được các nhà sư phạm, nghiên cứu ngôn ngữ đánh giá cao về tính hiệu quả, ứng dụng và sửa thành công trên người nói ngọng, dị tật và khuyết thiếu ngôn ngữ. Nhiều bác sĩ, dược sĩ công tác tại các bệnh viện Trung ương, giảng viên, giáo viên các cấp từ mầm non đến đại học đã cử cán bộ, giảng viên đi học để áp dụng trị liệu, phục hồi chức năng ngôn ngữ cho người nói ngọng, tự kỷ, trầm cảm, giảm tập trung và yếu diễn đạt ngày một đông. Họ áp dụng thành công và nhanh hơn sau khi được đào tạo. Trong số đó nhiều người có thêm một sự nghiệp chữa ngọng, luyện giọng thành công. Về mặt khoa học, hàm lượng kiến thức là sự kết hợp của nhiều chuyên môn: Ngôn ngữ học, tâm lý học, xã hội học, trị liệu âm ngữ, thanh nhạc, giáo dục đặc biệt và phương pháp thực hành kỹ năng sống kết hợp. Trong cuốn sách, tôi đã đúc kết phương pháp tối ưu và dễ hiểu nhất để người học thực hành một cách hiệu quả, rút ngắn thời gian chữa 1-2 năm còn 10-20 buổi học. Đặc biệt với những trường hợp bệnh lý dường như gia đình không nghĩ có ngày con em họ nói được đã tìm lại được cuộc đời mới. Họ nói “Cô Mai đã cho con cuộc đời mới!”.

Thanh Mai từng chia sẻ về việc bản thân cũng không phải là được học âm ngữ bài bản và từ đầu, vậy lý do Mai theo đuổi lĩnh vực này và đã tiến đến thành công ra sao?

– Lúc đầu tôi nghĩ có vẻ mình đang “lấn sân” sang lĩnh vực khác, cảm thấy có chút thiếu tự tin và thấy khó khăn khi bắt đầu. Lâu dần khi chữa thành công từ ca dễ đến ca khó tôi mới tìm ra “chân ái”. Hoá ra giọng nói vi diệu tuyệt vời từ phát hiện của chính mình. Tôi thấy được tầng ẩn của ngôn ngữ tiếng Việt, thấy tầng hiện của tiếng Việt thật kỳ diệu. Lý do thứ 2, vì tôi thấy “thiệt thòi” và vô cùng tội nghiệp cho những mảnh đời đang chơi vơi đi tìm tiếng nói của họ. Họ có ngôn ngữ, có nhận thức nhưng không thể biểu đạt. Việc bước qua rào cản và việc học nói như “tái sinh” ra họ lần thứ 2, giúp người yếu thế trong giọng nói, ngôn ngữ tìm về lại với thế giới, giao tiếp và tự tin hoà nhập cuộc sống.

Như Thanh Mai từng kể, có nhiều khi việc dạy cho các bạn có bệnh vô cùng gian nan và khó khăn, nhiều khi muốn bỏ cuộc, nhưng cuối cùng sự thành công của các con lại là động lực khiến Mai tiếp tục công việc. Tuy nhiên, để tiếp tục công việc này còn cần ý chí mãnh liệt nữa có phải không?

– Khi chữa ngọng tôi phải nói hàng nghìn lần 1 từ, mỏi miệng và nhiều khi bất lực. Khi dạy người chậm hiểu tôi phải kiên trì, không cáu giận, không nóng vội. Tôi kiên trì và tập trung từng phút, từng hoạt động, biểu hiện của người bệnh lý rất phong phú và tôi phải thích nghi với họ: quan sát, quan sát và quan sát. Khi người ngọng nhiều quá, tôi đã xây giáo án đào tạo giáo viên, truyền cho họ kinh nghiệm, kiến thức và phương pháp. Tôi cảm thấy mình đã nhân lên được sức mạnh. Những giáo viên đến từ khắp mọi miền tổ quốc được tôi đào tạo, họ chính là những cánh tay nối dài giúp tôi, ở bên tôi.

Cả hai cuốn sách mới ra mắt đều là sở trường của Mai kỹ năng ngôn ngữ. Với lĩnh vực này, Mai còn có khát khao, đích đến nào nữa?

– Tôi sẽ ra thêm những cuốn sách chuyên sâu hơn giúp bác sĩ, y tá, điều dưỡng viên, giáo viên và những cha mẹ, người nói ngọng phát huy khả năng tự sửa. Có thể là sách sẽ kết hợp với nền tảng online để người học ở xa cũng vẫn học đúng phương pháp trực quan, dễ áp dụng.

Có thể thấy Mai đang làm rất nhiều công việc, từ MC, đến giáo viên, doanh nhân, viết sách, là giảng viên Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung Ương, lại đang theo học Tiến sĩ ngành Văn hoá học,… Trong khi Mai là một phụ nữ nhỏ nhắn như vậy, sức mạnh của Mai ở đâu để có thể làm được hết mọi việc?

– Tôi sắp xếp từng việc, như chia từng ngăn tủ. Luôn làm việc tập trung, hiệu quả theo kế hoạch mình đã đặt ra và cố gắng hết mình. Mỗi ngày tôi làm việc 20/24 tiếng và luôn ưu tiên việc quan trọng. 

Điều may mắn là tôi luôn có gia đình ở bên hỗ trợ và hiểu được giá trị công việc tôi làm. Các con tôi hiểu mẹ, thương mẹ và gia đình luôn động viên để mẹ Mai xây và trao giá trị. Nhờ các con mà tôi học được nhiều điều. Con cái là động lực và khởi nguồn giúp tôi nghiên cứu chữa ngọng. Tôi có 2 con nói ngọng. Một bạn là bạn Cua bị phanh lưỡi ngắn cũng được mẹ chữa khỏi mà không cần phải phẫu thuật.

Xin hỏi, Mai làm sao để xoay sở giữa công việc và việc nhà bận rộn đến như vậy?

– Tôi sắp xếp chia thời gian, giao việc cho bạn lớn bảo ban bạn nhỏ. Các con biết nói, biết đi là tự lập dần và không ỷ lại. Thời gian rảnh là tôi dành cho con, ở bên con cùng học và chơi với con. Mọi sự kiện của mẹ các con tôi đều tham gia và hiểu, thương mẹ vất vả ra sao. Đó cũng là cách các con thấu hiểu và vươn lên.

MC Nguyễn Thị Thanh Mai sinh năm 1984, là MC đài truyền hình Việt Nam từ năm 2004. Cô được biết đến khi tham gia dẫn các chương trình như: Điện ảnh chiều thứ 7, Tạp chí du lịch, Hộp thư truyền hình VTV1, Chào buổi tối VTC, Dòng chảy cuộc sống VTC14, Điện ảnh Biên phòng VTC1, Khoẻ để đẹp hơn VTVCab7… Thanh Mai là giảng viên Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương từ năm 2007 đến nay. Hiện cô đang theo học Tiến sĩ ngành Văn hoá học.